Prosecco – co to jest i skąd pochodzi?
Prosecco to uwielbiane na całym świecie włoskie wino musujące, cenione za swoją lekkość, owocowy charakter i przyjemne bąbelki. Choć często jest porównywane do szampana, kluczowe różnice w metodzie produkcji, szczepie winogron i ostatecznym profilu smakowym sprawiają, że prosecco zajmuje unikalne miejsce w świecie winiarskim. To białe lub różowe wino, rzadziej spotykane w wersji lekko musującej (frizzante) lub stołowej, które podbiło serca konsumentów swoją dostępnością i uniwersalnością. Światowy Dzień Prosecco, obchodzony 13 sierpnia, jest doskonałą okazją, aby zgłębić tajniki tego popularnego trunku.
Co oznacza słowo prosecco?
Choć nazwa „Prosecco” jest obecnie ściśle związana z konkretnym rodzajem włoskiego wina musującego, jej pochodzenie jest bardziej złożone. Dawniej termin ten odnosił się do szczepu winogron, z którego produkowano wino. Dopiero od 2009 roku nazwa ’Prosecco’ jest zastrzeżona i zarezerwowana wyłącznie dla win musujących produkowanych w określonych regionach Włoch, ze szczepu Glera. Ta regulacja prawna gwarantuje autentyczność i jakość produktu, chroniąc jego prestiż na rynku międzynarodowym.
Prosecco: włoskie wino z konkretnego regionu
Prawdziwe Prosecco, zgodnie z obowiązującymi przepisami, pochodzi wyłącznie z regionów Wenecja Euganejska (Veneto) i Friuli-Wenecja Julijska (Friuli-Venezia Giulia) na północnym wschodzie Włoch. W obrębie tych regionów wyróżnia się różne apelacje, z których najważniejsze to Prosecco DOC, obejmujące szeroki obszar produkcji, oraz bardziej prestiżowe Prosecco DOCG. Do tych drugich należą między innymi wina z obszarów Conegliano Valdobbiadene i Asolo, które charakteryzują się rygorystyczniejszymi standardami jakości. Szczególnie cenione jest Valdobbiadene Superiore di Cartizze DOCG, uznawane za „Grand Cru” włoskich win musujących ze względu na wyjątkowe warunki uprawy i bardzo ograniczony obszar produkcji.
Jak powstaje prosecco – metoda Charmata i szczep Glera
Sekret wyjątkowego charakteru prosecco tkwi w połączeniu specyficznej metody produkcji z dominującym szczepem winogron. To właśnie te dwa elementy decydują o jego lekkości, świeżości i charakterystycznych bąbelkach, które odróżniają je od innych win musujących.
Prosecco: metoda Charmata – fermentacja w zbiornikach
Prosecco jest produkowane głównie metodą Charmata, znaną również jako metoda włoska. Polega ona na tym, że druga fermentacja, odpowiedzialna za powstanie bąbelków, odbywa się w dużych, zamkniętych zbiornikach ciśnieniowych, a nie w pojedynczych butelkach, jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnej metody szampańskiej. Ta metoda jest bardziej ekonomiczna i pozwala na zachowanie świeżości oraz intensywnych aromatów owocowych w winie. Po zakończeniu fermentacji wino jest rozlewane do butelek pod ciśnieniem, zachowując swoje musujące właściwości. Istnieje również tradycyjna metoda produkcji zwana Col Fondo, która polega na pozostawieniu osadu drożdżowego w butelce, co nadaje winu większej złożoności smaku i lekko mętnego wyglądu.
Szczep Glera – serce prosecco
Kluczowym składnikiem każdego prosecco jest szczep winogron Glera, który dawniej był powszechnie nazywany właśnie Prosecco. Glera to białe winogrona o neutralnym, ale jednocześnie świeżym profilu, które doskonale oddają charakterystyczne owocowe i kwiatowe aromaty, takie jak zielone jabłko, gruszka, cytrusy i białe kwiaty. Ten szczep winogron, uprawiany głównie w regionach Veneto i Friuli-Wenecja Julijska, jest podstawą produkcji wszystkich rodzajów prosecco, od tych najprostszych po te najbardziej prestiżowe. Jego neutralny charakter pozwala na zachowanie czystości smaku i dominację aromatów pochodzących z procesu fermentacji, a nie z samego szczepu.
Rodzaje prosecco – od brut do demi-sec
Prosecco oferuje szeroką gamę smaków, które można rozpoznać po oznaczeniach na etykiecie. Kluczowe są tu dwa aspekty: poziom wytrawności oraz stopień nagazowania, które decydują o tym, jak odczuwamy smak tego włoskiego wina musującego.
Poziomy wytrawności prosecco: brut, extra dry, dry, demi-sec
Poziom wytrawności prosecco określa zawartość cukru resztkowego w litrze wina. W zależności od tej wartości, wyróżniamy kilka kategorii:
* Brut: poniżej 12 gramów cukru na litr. To najbardziej wytrawne prosecco, idealne dla osób preferujących czysty, wytrawny smak.
* Extra Dry: zawiera 12-17 gramów cukru na litr. Choć nazwa sugeruje „bardzo wytrawne”, jest ono nieco słodsze od Brut, z wyraźniejszymi nutami owocowymi.
* Dry: zawiera 17-32 gramów cukru na litr. To prosecco o wyraźniejszej słodyczy, często zdominowane przez owocowe aromaty, które sprawiają, że jest bardzo przystępne w odbiorze.
* Demi-Sec: zawiera 32-50 gramów cukru na litr. Jest to najsłodsza odmiana prosecco, idealna dla tych, którzy lubią wina deserowe lub jako dodatek do słodkich potraw.
Prosecco spumante vs frizzante – co oznaczają te nazwy?
Różnica między prosecco spumante a frizzante tkwi w zawartości dwutlenku węgla, który odpowiada za intensywność bąbelków:
* Spumante: oznacza wino mocno musujące. Charakteryzuje się dużą ilością drobnych, trwałych bąbelków, które są efektem drugiej fermentacji w zamkniętych zbiornikach. Spumante ma zazwyczaj wyższe ciśnienie w butelce.
* Frizzante: oznacza wino lekko musujące lub perliste. Bąbelki są mniej intensywne i krócej utrzymują się w kieliszku. Jest to wynik niższej zawartości dwutlenku węgla, często osiąganej przez dodanie go do wina po fermentacji.
Z czym pić prosecco i jakie drinki z niego robić?
Prosecco to niezwykle wszechstronne wino, które doskonale sprawdza się zarówno jako samodzielny aperitif, jak i jako baza do wielu popularnych drinków. Jego świeży, owocowy charakter sprawia, że świetnie komponuje się z różnorodnymi potrawami i innymi składnikami.
Idealne dodatki i potrawy do prosecco
Prosecco jest doskonałym wyborem na początek posiłku. Jako aperitif, świetnie pobudza apetyt. Doskonale komponuje się z lekkimi przekąskami, takimi jak tapas, oliwki czy suszone pomidory. Jego owocowe nuty sprawiają, że jest idealnym towarzyszem dla owoców morza, takich jak krewetki czy ostrygi, a także dla delikatnych ryb w postaci carpaccio czy sushi. Równie dobrze smakuje z lekkimi sałatkami z dodatkiem owoców lub sera koziego, a także z deserami na bazie owoców, szczególnie tych cytrusowych lub jagodowych, gdzie jego słodycz podkreśla naturalne smaki. Warto pamiętać, że idealna temperatura podawania prosecco to około 8-12°C, a krystalicznie szklane kieliszki na długiej nóżce z wąską, lekko rozszerzającą się czarą pomagają utrzymać trwałość bąbelków i uwolnić pełnię aromatu.
Najpopularniejsze drinki z prosecco: Spritz, Hugo i inne
Prosecco jest niezastąpionym składnikiem wielu popularnych drinków, które podbiły serca miłośników koktajli na całym świecie. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych jest Spritz, który powstaje przez połączenie prosecco, Aperolu lub Campari oraz wody gazowanej, często z dodatkiem plastra pomarańczy. Kolejnym uwielbianym drinkiem jest Hugo, który tworzy się przez zmieszanie prosecco, syropu z kwiatu czarnego bzu, świeżej mięty i limonki. Inne popularne propozycje to Martini Royale (prosecco z białym lub czerwonym wermutem), Mimoza (prosecco z sokiem pomarańczowym) oraz Bellini (prosecco z puree z białej brzoskwini). Te proste w przygotowaniu drinki pozwalają w kreatywny sposób cieszyć się smakiem prosecco, dodając mu nowych wymiarów.
Dodaj komentarz